Voedselbossen2023-04-17T15:04:24+01:00
volwassen voedselbos

De praktijk van voedselbossen

Een voedselbos is een door mensen ontworpen productief ecosysteem naar het voorbeeld van een natuurlijk bos, met een hoge diversiteit aan meerjarige en/of houtige soorten, waarvan delen (vruchten, zaden, bladeren, stengels ed.) voor de mens als voedsel dienen. Voedselbossen zijn multifunctionele systemen, waarin de productie van voedsel zich laat combineren met educatie en recreatie.

Met aanwezigheid van:

  • Een kruinlaag van hogere bomen;
  • Minimaal drie van de andere niches of vegetatielagen van respectievelijk lagere bomen, struiken, kruiden, bodembedekkers, ondergrondse gewassen en klimplanten;
  • Een rijk bosbodemleven.
‘Voedselbossen zijn multifunctionele systemen, waarin de productie van voedsel zich laat combineren met onder andere educatie en recreatie’

Green Deal voedselbossen op de kaart

Bekijk de kaart

Op deze kaart zie je alleen voedselbossen die voldoen aan de Green Deal definitie. Denk je dat jouw bos daar ook bij hoort? Neem dan contact op met voedselboskaart@gmail.com

Inspirerende voedselbossen

Cursussen, rondleidingen en plantdagen

Cursusprogramma 2023: Voedselbos Ketelbroek

Het cursusprogramma in Voedselbos Ketelbroek voor het nieuwe jaar is inmiddels ook vastgesteld. Hierbij combineren we inhoudelijke verdieping met de praktijk van #Voedselbos Ketelbroek. Per cursus is een specifiek informatieblad beschikbaar, met uitleg over opzet, inhoud en kosten. Stuur hiervoor svp een mailtje naar: kenniscentrumvoedselbossen@gmail.com

Training: start een Voedselbos

De training ‘Start een Voedselbos’ bestaat uit een online training, een modelplan en een offline training met rondleiding door Voedselbos Benthuizen. In de training komen alle aspecten van het opstarten van een voedselbos aan bod. Met vooral veel aandacht aan de organisatorische aspecten zoals verwerven van land, verdienmodellen, subsidiemogelijkheden, juridische aspecten, organisatievormen enz. 

Bij deze training kun je kiezen voor een individueel traject waarbij je helemaal je eigen tijd en tempo bepaald. Of je kunt kiezen voor een groepsbijeenkomst waarbij je ook veel inspiratie van anderen kunt opdoen. 

Kijk voor meer informatie en aanmelding op de website: https://startvoedselbos.nl/

Meer informatie en aanmelden

Jaartraining Haal voedsel uit het bos

Georganiseerd door Voedsel uit het Bos

De jaartraining voedselbossen is modulair af te nemen, maar in zijn geheel een complete reis. Je reist door de seizoenen en ziet voedselbossen in alle seizoenen en stadia, maar je reist ook door het innerlijke proces daarachter: opnieuw leren observeren, leren ontwerpen leren het bedrijfsplan en verdienmodel op te zetten en dat durven realiseren. De modules zijn: basis, ontwerp en bedrijfsplan.

Docenten zijn Wouter van Eck, Martijn Aalbrecht, Maarten Schrama, Frank Gorter, Evelyn Derksen, Jelle Fekkes, Weruschca Kirkegaard, Marieke Karssen, Vincent Bogaart en Frank de Gram.

Meer informatie en aanmelden

Cursus voedselbos plantgoed vermeerderen

Georganiseerd door Voedsel uit het Bos

In drie dagen, verspreid over het seizoen leer je niet alleen enten, stekken, zaaien, en voor je plantjes zorgen, maar ook specifiek hoe je deze kennis kan toepassen in jouw voedselbos. Je bespaart hierdoor niet alleen veel geld, maar wordt ook minder afhankelijk van het schaarse aanbod en leert al doende veel meer begrijpen van hoe de natuur werkt.

Niemand minder dan voedselboss Martijn Aalbrecht, neemt jou in drie cursusdagen mee langs alle aspecten van de vermeerdering van houtige soorten. Martijn helpt steeds meer voedselboseigenaren in de praktijk op weg met hun voedselbos, weet ontzettend veel van planten en plantvermeerdering en is -ook niet onbelangrijk- een begenadigd docent.

Maart, Juni en Oktober 2023

Meer informatie en aanmelden

Voedselbos cursus voor professionals in beleid, uitvoering en advies

Georganiseerd door Voedsel uit het Bos

We starten in het voorjaar 2023 een cursus speciaal voor alle professionals die werkzaam zijn in het domein van beleid en uitvoering rondom nieuwe agroforestry-regeneratieve landbouw en vooral nieuwe voedselbos-initiatieven.

  • Interactieve verkenning van de kansen en mogelijkheden voor de inpassing van voedselbossen (en agroforestry) in beleid- en visieontwikkelingen.
  • Behalen van de beleidsdoelen en het oplossen van problemen waar de overheid voor staat.
  • Handvatten om een voorliggend voedselbos, regeneratieve landbouw of agroforestry initiatief gefundeerd te beoordelen en verder te helpen.

Drie live cursusdagen en 1 onlinedag.

Meer informatie en aanmelden
cultivar kornoelje

Voedselbos basiscursus plus ONLINE

Georganiseerd door Malika Cieremans van Circle Ecology

Hetzelfde uitgebreide programma boordevol ervaring en informatie als de live voedselbos-cursus.

– Start wanneer het jou uitkomt
– Kijk, luister en lees in je eigen tijd
– Stel je vragen in de zoom Q&A met Malika Cieremans
– Deel met mede-cursisten in de online voedselboscursus community
– Alleen achter je scherm kun je niet álles over voedselbossen leren. Daarom ook bij deze versie: live rondleidingen in bestaande voedselbossen.

Kies bij aanmelden voor “online” – je ziet dan ook wanneer de volgende Q&A sessies en live rondleidingen gepland zijn.

.

Meer informatie en aanmelden

Voedselbos basiscursus Xtra; incl. ontwerpstappen

(sinds 2016)
Door Malika Cieremans van Circle Ecology

Regelmatig nieuwe groepen tussen april en oktober

De ins en outs van voedselbossen: wat het is, hoe het werkt, waar je op moet letten als je wilt starten + leren van bestaande voorbeelden in de stad (bostuin Pomonal, 2009), in het bos (Het Voedselrijk, 2019) en in de landbouw (excursie naar voedselbos Ketelbroek met Wouter van Eck)

Kies “houd mij op de hoogte” om als eerste bericht te krijgen zodra er nieuwe datums zijn.

Meer informatie en aanmelden
Landscape Foodscape cursusaanbod

Basispluscursus voedselbossen (incl. ontwerphandvatten)

Door Jelle Fekkes (landschapsarchitect en voedselbosontwerper)

Zowel online als fysiek in Haarlem bij te wonen, door het jaar regelmatig nieuwe groepen.

De basis-plus cursus vormt een gedegen kennismaking met voedselbosbouw. Na de cursus heb je een duidelijk begrip van (de werking) van voedselbossen, een beeld van de verschillende toepassingsmogelijkheden, weet je hoe je er mee aan de slag kan gaan en hoe je je er verder in kunt verdiepen. Met excursies naar voedselbossen Ketelbroek, Kreilerwoud en/of Houtrak.

Meer informatie en aanmelden

Voedselbos ontwerpcursus

Georganiseerd door Circle Ecology

1-2x per jaar start een nieuwe cyclus. Kijk op de website voor de data. (eerstvolgende start april 2022)

Met lessen van Malika Cieremans (CircleEcology) en een team van ervaren gastdocenten (o.a. Wouter van Eck, Martijn Aalbrecht, Jelle Fekkes, Chantal van Genderen en anderen).

In deze cursus werk je niet alleen inhoudelijk aan een ontwerpkaart en beplantingsplan, je doet ook elke lesdag inspiratie op voor jouw unieke ontwerp en soortenkeuzes door bezoek aan op een bestaande voedselboslocatie of -kwekerij, met ervaren experts en beheerders. Gaandeweg de cursus groeit je inzicht in hoe een voedselbos werkt en hoe je je dromen en wensen kunt vertalen naar een praktisch plan dat past bij jouw wensen en locatie.

(Voor)aanmelden voor de volgende cursus

Inspiratie

For privacy reasons YouTube needs your permission to be loaded. For more details, please see our Privacyverklaring.
Ik Accepteer
17 april 2023 2022 | Inspiratie in Voedselbossen

Young Dutch farmer Mark Venner takes over the 8th generation family dairy farm and radically changes the farming methods by getting rid of all their cows in exchange for a food forest. Mark’s food forest plans are in line with the government’s policy to cut down nitrogen emission caused by livestock, mainly cows’ manure. Unlike Mark, a large number of farmers are considering the plans to be endangering their livelihood. ​ ​

For privacy reasons YouTube needs your permission to be loaded. For more details, please see our Privacyverklaring.
Ik Accepteer
29 november 2022 | Inspiratie in Voedselbossen

Inleiding op symposium voedselbossen in Wageningen door Wouter van Eck

Presentatie van Wouter van Eck te Wageningen op 22 november 2022. Stichting Voedselbosbouw en Probos presenteerden op dit door ‘voedsel uit het bos’ georganiseerde symposium zes ontwerpen voor veerkrachtige landschappen. Deze video is de algemene inleiding.

For privacy reasons YouTube needs your permission to be loaded. For more details, please see our Privacyverklaring.
Ik Accepteer
17 maart 2022 | Exoten in Voedselbossen

Exoten in voedselbossen. Vreemde Vrienden?

“Nagenoeg alles wat we eten is exoot.” vertelt Wouter van Eck (initiatiefnemer voedselbos Ketelbroek en betrokken bij de Green Deal Voedselbossen). “ Als je kijkt naar de schijf van vijf dan zit daar in: thee uit China, aardappelen uit Peru,…” Samen met Bart Nyssen van het project Resilias vertel hij in deze video hoe het zit met exoten in voedselbossen.

For privacy reasons YouTube needs your permission to be loaded. For more details, please see our Privacyverklaring.
Ik Accepteer
21 maart 2021 | Voedselbossen

Wat zijn voedselbossen?

Voedselbossen winnen terrein in Nederland. Voedselbosbouw heeft een wezenlijk andere oorsprong dan de landbouw van éénjarige gewassen. In deze korte animatiefilm wordt het ontstaan van de voedselbosbouw gevisualiseerd als evolutie vanuit het historische samenleven van mensen met bossen, en met alle organismen die hier deel van uitmaken.

For privacy reasons YouTube needs your permission to be loaded. For more details, please see our Privacyverklaring.
Ik Accepteer
16 oktober 2018 | Voedselbossen

Het Voedselbos: Landbouw 2.0 – Nieuwsuur

De schijnaugurk, de mispel of de Japanse walnoot. Slechts een greep uit de meer dan 400 exotische vruchten uit het voedselbos in Groesbeek. Wat 8 jaar geleden begon als een uit de hand gelopen hobby, wordt nu enthousiast omarmd door de provincie Brabant. Het voedselbos heeft geen kunstmest, gif of extra water nodig. En de opbrengst blijkt hoger dan van reguliere landbouw.

Dit is een reportage van: Hein Hansen. Lees ook het Nieuwsuur artikel.

For privacy reasons YouTube needs your permission to be loaded. For more details, please see our Privacyverklaring.
Ik Accepteer
5 mei 2018 | Voedselbossen

Fruitteelt vs. Voedselbos – Permaculture Design

Wouter van Eck onderzocht de duurzaamheid van landbouwsystemen in Kenya en was campagneleider Landbouw & Voedsel bij Milieudefensie. In 2009 begon hij met de aanplant en agrarische exploitatie van Food Forest Ketelbroek. Op het symposium ‘Fruitteelt vs. Voedselbos’ hield Wouter van Eck deze lezing en vond een dialoog plaats tussen professionele fruittelers en moderne voedselboswachters.

Podcasts en media

16 oktober 2022 | Radiofragment voedselbos Ketelbroek

Het voedselbos in Groesbeek is de nieuwe manier van landbouw

Radio NPO1 kwam langs bij Wouter van Eck in zijn Voedselbos Ketelboek, in Groesbeek en maakten een kleine reportage.
”De boeren liggen in Nederland al langere tijd onder vuur. Boer Wouter van Eck heeft hier echter geen last van. Zijn manier van landbouw is heel anders dan de akkers die u misschien gewend bent. In zijn voedselbos groeien alle eetbare gewassen kriskras door elkaar. Natuur en landbouw slaan in Wouters voedselbos de handen in een.”

Luister het fragment op Het voedselbos in Groesbeek is de nieuwe manier van Landbouw | NPO Radio 1

20 oktober 2022 | Podcast in Voedselbossen

De Voedselboscast

De podcast over voedselbossen en hun pioniers.

Frank Gorter en Marieke Karssen van Voedsel uit het Bos spreken met de pioniers die soms al jaren geleden met hun voedselbos zijn begonnen. Wij willen hiermee de voedselbosbeweging inzichtelijk maken voor een groter publiek. Voor ons staan de voedselbospioniers namelijk symbool voor de grote voedseltransitie van onderop. We willen alles te weten komen over hun diepere motivaties, en wat voedselbossen voor hen betekenen en wat hun visie op de toekomst is. Elke twee weken een nieuw gesprek!

Luister de afleveringen hier, of neem een kijkje op: Voedselboscast, de voedselbos podcast van Voedsel uit het Bos.

Veel gestelde vragen

Kan ik meedoen met de Green Deal Voedselbossen?2021-03-18T15:07:23+01:00

Partner van de green deal worden is mogelijk als u een substantiële bijdrage kan leveren aan de opgaven die we in de Green Deal hebben neergezet. U kunt een motivatie sturen aan info@greendealvoedselbossen.nl. Jaarlijks organiseren we in september een werkatelier waarvoor alle partners en ondertekenaars worden uitgenodigd. Dit werkatelier staat in het kader van kennisuitwisseling.

Kan ik subsidies krijgen voor mijn voedselbos via de Green Deal?2021-03-18T15:03:12+01:00

Binnen de Green Deal Voedselbossen zijn geen afspraken gemaakt over subsidiemogelijkheden. De green deal is in de eerste plaats gericht op het wegnemen van belemmerende wet en regelgeving en daarnaast op het opzetten van onderzoek en kennisuitwisseling van koplopers.

Hoe zit het met exoten?2021-03-18T15:01:49+01:00

Beheerders van voedselbossen moeten zich net als iedereen houden aan de richtlijn van de Europese Unie.
Lees meer over exoten.

Mag er vee in het voedselbos lopen?2021-03-18T15:01:41+01:00

Er mag vee in een voedselbos lopen, mits dit het voortbestaan van het bos niet bedreigt.

In de tekst van de Green Deal staat hierover:

Het beheer van gedomesticeerde dieren, en met van name grazend vee, laat zich slechts onder zodanige voorwaarden combineren met dat van een voedselbos, dat deze vorm van dierhouderij het voortbestaan van het bos als geheel niet bedreigt, maar ondersteunt.

Wat is de minimale omvang van een voedselbos?2021-03-18T15:01:36+01:00

Oppervlakte van minimaal 0,5 hectare in een ecologisch rijke omgeving. In een ernstig verarmde omgeving is een minimale oppervlakte tot 20 hectare vereist.

In de tekst van de Green Deal staat hierover:

Voor Partijen in het kader van deze Green Deal laat een specifiek ecosysteem zich als voedselbos kwalificeren op basis van de volgende kenmerken:

  • een door mensen ontworpen productief ecosysteem naar het voorbeeld van een natuurlijk bos, met een hoge diversiteit aan meerjarige en/of houtige soorten, waarvan delen (vruchten, zaden, bladeren, stengels ed.) voor de mens als voedsel dienen;
  • aanwezigheid van een kruinlaag van hogere bomen;
  • aanwezigheid van minimaal 3 van de andere niches of vegetatielagen van resp. lagere bomen, struiken, kruiden, bodembedekkers, ondergrondse gewassen en klimplanten;
  • aanwezigheid van een rijk bosbodemleven;
  • een robuuste omvang, d.w.z. een oppervlakte van minimaal 0,5 hectare in een ecologisch rijke omgeving; in een ernstig verarmde omgeving is een minimale oppervlakte tot 20 hectare vereist.
Ik wil ook een voedselbos aanleggen. Kan ik hulp krijgen van Green Deal?2021-03-18T15:01:20+01:00

Vanuit de green deal werken we met de ondertekenaars en partners aan de aanpassing van wet- en regelgeving, opzetten van onderzoek en aan kennisuitwisseling. Voor praktisch (ontwerp) advies voor een specifiek voedselbos verwijzen we u graag door naar een van onze partners.